Vandaag is het Blue Monday, ook wel deprimaandag genoemd. Het zou de meest deprimerende dag van het jaar zijn. En daar kunnen we ons wel iets bij voorstellen: donkere dagen, de eerste werkdag van de week, mislukte goeie voornemens en vakantie lijkt nog eindeloos ver weg. Tegelijkertijd stellen we vast dat marketingafdelingen gretig op Blue Monday inspelen en het begint heel wat gelijkenissen te vertonen met Black Friday. Tijd dus om de wetenschappelijkheid ervan te achterhalen.
Waar komt het vandaan?
Het is een Britse psycholoog, Cliff Arnall, die in 2005 een wetenschappelijk verantwoorde formule zou hebben bedacht waaruit zou blijken dat de maandag van de laatste volle week van januari de dag is waarop de meeste mensen zich treurig, neerslachtig of weemoedig voelen. Geef toe, de formule heeft wel iets:
[W + (D-d)] x TQ
M x Na
Maar wat is er nu van aan? Specialisten schrijven het radicaal af als pseudowetenschap. Meer nog, het hele concept zou bedacht zijn door een PR-bureau in opdracht van Sky Travel om het aantal vakantieboekingen te boosten. We weten hoe vindingrijk reclamejongens kunnen zijn en het was duidelijk een geniale zet waar vandaag nog dankbaar gebruik van gemaakt wordt. Laat me nu net op een advertentie van Tui zijn gebotst die met zijn bye bye Blue Monday deals uitpakt.
Inmiddels zijn er tal van artikels gepubliceerd die brandhout maken van Arnalls formule en ook de universiteit van Cardiff distantieerde zich publiekelijk van Arnall.
Moeten we dan het hele concept overboord gooien?
Ik zou een pleidooi willen houden om het concept te gaan omdenken. Laat ons Blue Monday vooral gebruiken om extra aandachtig te zijn voor mensen die te kampen hebben met depressieve gevoelens. We mogen hun aantal niet onderschatten en de COVID-pandemie heeft de cijfers alleen maar doen stijgen.
Volgens een studie van het Federaal Planbureau gaat het door de COVID-crisis slecht met de geestelijke gezondheid van de Belgen. Bovendien was ze voordien al zorgwekkend te noemen. Psychologische ontreddering was tussen 2004 en 2018 fors gestegen, net zoals het aantal depressies. COVID deed daar nog een schep bovenop en had een duidelijk negatieve impact op de fysieke, psychologische en cognitieve weerstand van de bevolking.
En dat voelen we ook op de werkvloer. Psychische aandoeningen verklaren sterk de stijgende trend in de langdurige arbeidsongeschiktheid. In 2019 waren meer dan 11% van de werknemers in de privé-sector meer dan een jaar werkonbekwaam. Een kleine 36% daarvan was toe te schrijven aan aandoeningen gerelateerd aan de geestelijke gezondheid. Dit alles remt de mogelijkheden van werkgelegenheids- en productiviteitsgroei af en veroorzaakt aanzienlijke directe en indirecte economische kosten.
Redenen genoeg toch om daar als HR-verantwoordelijke of leidinggevende iets aan te doen? Laat ons op Blue Monday extra aandachtig zijn voor onze werknemers die het moeilijk hebben. Een vriendelijk woord doet veel, maar stop daar niet en bied hun ook de nodige ondersteuning. Met Speakersbase hebben we een hele categorie aan keynotes die inzetten op resilience en mental wellbeing. Sommige zijn gericht op werknemers, bij andere hebben leidinggevenden meer baat. Of ga nog een stap verder: nodig ons uit om te participeren tijdens een workshop met het directiecomité. Schakel ons in om trainingen over het onderwerp te organiseren. Het maakt niet uit wat je doet, zolang je maar iets doet. Samen kunnen we de zorgwekkende trend ombuigen en onnodig menselijk leed verlichten. Blue Monday was toch al fictie. Laat ons ook radicaal komaf maken met het stijgend aantal medewerkers die te kampen hebben met hun mentale gezondheid.
Comments